Van afval naar grondstof: hoe staan we ervoor?

Gemeente Heemstede zet flink in op hergebruik van goederen. Dat doet ze door goed in te spelen op samenwerking. De verbinding tussen de gemeente, kringloopwinkels, milieustraat én de Heemstedenaren zelf is een inspirerend voorbeeld van hoe we gezamenlijk écht kunnen bijdragen aan een circulaire economie.

Hoe zat het ook alweer? In een circulaire economie behouden producten en onderdelen hun waarde. Afgedankte producten gaan niet naar de afvalberg, maar worden gerepareerd, hergebruikt of verwerkt tot nieuwe producten en grondstoffen.

Win-winsituatie

De gemeente Heemstede heeft als ambitie om zoveel mogelijk goederen eerst naar de kringloopwinkel te laten gaan, vóór ze bij de Meerlanden Milieustraat belanden. “In de milieustraat zag ik eens een hele mooie sofa de bak ingaan’’, vertelt Nina van den Bosch, beleidsadviseur Groen & Reiniging. “Heemstedenaren hebben zulke mooie spullen. Dan denk ik: Breng het naar de kringloop. Je maakt er iemand anders blij mee óf het wordt uit elkaar gehaald en als grondstof gebruikt. Een win- winsituatie!”

Nina heeft ook de missie om geen bankstellen en tv’s meer in het straatbeeld te zien: “Als je goederen aan huis laat ophalen, worden die samen met andere afvalstromen platgemaakt. Een sorteerder haalt er nog herbruikbare grondstoffen uit, maar daarna gaat alles de verbrandingsoven in. Door het zelf te scheiden op de milieustraat, blijven stromen schoner en is er meer kans op hergebruik.”

Recyclen

Uit recente gegevens die de gemeente bij Snuffelmug en Dorcas opvroeg, blijkt dat de lokale kringloop in Heemstede een essentiële schakel is in het circulaire systeem. Marc Dahlhaus, teamleider bij Snuffelmug (een leer-werkbedrijf van Spaarne Werkt) ziet het als een morele verplichting om samen te werken met partijen die goederen recyclen. Hij vertelt er enthousiast over: “Goederen die niet verkoopbaar zijn, gaan naar andere bedrijven. Daar worden dvd’s, elektra en andere spullen verder uit elkaar gehaald of verwerkt tot grondstof. Witte plastic tuinstoelen bijvoorbeeld reizen door naar een bedrijf dat plastic recyclet, er granulaat van maakt en vervolgens tafelbladen.”

“Ingezamelde kleding gaat naar het Textielcentrum bij Spaarne Werkt. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt sorteren het, daarna komt het in de winkel of wordt het gerecycled. Onverkoopbare spijkerbroeken krijgen een nieuwe bestemming als muurisolatie bijvoorbeeld. Reststromen waar we echt niks mee kunnen, belanden bij de milieustraat.”

Ook bij Dorcas vinden onverkoopbare spullen een herbestemming. Zo gaan babykleertjes naar Stichting Babyspullen, oude slaapzakken en winterjassen naar Vereniging Vincentius en handdoeken naar het dierenasiel in Zandvoort.

Kwaliteit

De kwaliteit van ingebrachte goederen is hoog. “Er zitten soms zelfs nog nieuwe designspullen tussen”, constateert Marc. Tom Wielart, teammanager Kringloop & Duurzaamheid bij Snuffelmug, vult aan dat er ook vaak bouwspullen binnenkomen: “Denk aan wand- en vloertegels of laminaatvloeren. Nog nieuw in de verpakking!” Goed om te weten is dat bouwmaterialen over het algemeen lastig te recyclen zijn. Maar eenmaal aangeboden in de kringloopwinkel, vinden ze gretig aftrek.

Ook u als Heemstedenaar speelt een belangrijke rol in de circulaire economie. Het valt medewerkers van Snuffelmug op dat naast kwaliteit, ingebrachte goederen netjes zijn. Kleding is zelfs gewassen en gevouwen. “Bovendien hebben onze klanten veel empathie en geduld met onze medewerkers”, vertelt Marc. “Een groot aantal heeft een achterstand tot de arbeidsmarkt. Soms is de communicatie anders dan je misschien verwacht of moet je even wat langer wachten bij de kassa. Maar klanten begrijpen dat.” Inmiddels heeft de winkel zo’n 250 tot 300 klanten per dag; de opbrengst creëert nieuwe betaalde werkplekken.

Soms gaan Heemstedenaren er nog vanuit dat iets geen waarde meer heeft, vindt Marc. “Cd’s bijvoorbeeld. Het is vaak tóch verkoopbaar en anders een afvalstroom dat geld en dus werkgelegenheid oplevert. Cd’s zijn volledig recyclebaar en worden bij ons gescheiden in plastic, papier en disc. Ook in elektronica zitten hoogwaardige grondstoffen, dus een defect apparaat kun je ook bij ons aanbieden.”

Veilig

Tom legt uit dat ze aan de andere kant ook kieskeurig moeten zijn wat betreft inbreng: “Hout bijvoorbeeld moet bruikbaar zijn en er mogen geen spijkers in zitten. Ook chemisch afval en verf nemen we niet in. We willen het voor onze medewerkers zo veilig mogelijk houden.”

Marc ziet de Cruquiusweg wel een beetje als circulaire hub. Zijn gouden tip: “Heeft u spullen over, rijd dan eerst even langs Snuffelmug. Er is altijd iemand aanwezig die kan kijken of het verkoopbaar of recyclebaar is. De rest brengt u gescheiden naar Meerlanden, 100 meter verderop.” Tom: “Maar niet onnodig kopen is nog altijd het meest duurzame wat er is.”